Pijn is altijd echt, maar zwak gerelateerd aan weefselschade!
In eerdere blogs hebben jullie het een en ander kunnen lezen over het proces van pijn (werkingsmechanismen). In de komende blogs behandelen we een aantal belangrijke boodschappen uit de literatuur over pijn wetenschappen.
1. Pijn is normaal en altijd echt
Als je tijdens het voetballen je enkel verzwikt is er hoogstwaarschijnlijk een duidelijke relatie tussen pijn en weefselschade. In dit geval is de pijn een waarschuwing dat je het rustiger aan moet doen zodat je enkelbanden kunnen herstellen. Je kunt echter ook pijn hebben waarbij de relatie tussen pijn en weefselschade minder duidelijk is, bijvoorbeeld pijn die ontstaat als je langdurig achter de computer zit. In dit geval heeft pijn als doel om je in beweging te brengen. Een ander voorbeeld is dat pijn toe kan nemen bij veel stress, vermoeidheid, negatieve gedachtes of na een verstoorde nachtrust. Ook in dit geval is er geen sterke relatie tussen pijn en weefselschade en heeft pijn als doel om je in actie te brengen.
2. Er zijn gevaarsensoren, geen pijnsensoren.
We hebben een alarmsysteem wat gevaar detecteert, bestaande uit miljoenen sensoren verspreid door het lichaam. Er bestaan echter geen pijnsensoren, pijnsignalen of pijnbanen. Dit betekent dat pijn niet ontstaat in ons lichaam, maar gemaakt wordt door ons brein als er meer bewijs is voor gevaar dan voor veiligheid. Dit waren baanbrekende bevindingen en hebben geleid tot de volgende conclusie!
3. Pijn en weefselschade hebben zelden een duidelijke relatie
Er is sterk bewijs uit wetenschappelijk onderzoek dat pijn een onbetrouwbare indicator is voor de aanwezigheid en de mate van weefselschade. Beiden kunnen zonder elkaar bestaan. In het geval van een overgevoelig alarmsysteem en bij langdurige pijn is er veelal sprake van pijn zonder weefselschade. Je brein wordt hier als het ware voor de gek gehouden en van foutieve informatie voorzien over de conditie van je lichaam. Je brein denkt dat er gevaar is en zal je daarom beschermen door pijn te produceren.
Toename in gevoeligheid van het alarmsysteem is vrijwel altijd de hoofdoorzaak van langdurige pijn. Ook in dit geval is pijn normaal en echt, alleen is het proces achter deze pijn veranderd. Er is geen weefselschade, maar het alarmsysteem is overgevoelig gebleven na weefselherstel.
Een ander voorbeeld is de afwezigheid van pijn bij ‘abnormaliteiten’ op scans, zoals artrose, een uitpuilende tussenwervelschijf of botwoekeringen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze ‘abnormaliteiten’ eigenlijk normale verouderingsprocessen zijn. Ze worden ook weleens de rimpels aan de binnenkant genoemd. Rimpels doen geen pijn en ‘abnormaliteiten’ op scans hoeven ook geen pijn te doen. Zo blijkt uit onderzoek dat bij 87% van de mensen zonder pijn tussen de 20 en 70 jaar een uitpuilende tussenwervelschijf gezien wordt op een MRI-scan! Dit betekent niet dat ze totaal irrelevant zijn, want ze kunnen wel bijdragen aan pijn door gevaarsignalen naar het brein te sturen. Echter, als het brein concludeert dat er meer bewijs voor veiligheid dan voor gevaar is, dan is er geen bescherming – en dus geen pijn – nodig!
Maar waarom doet het bij mij dan wel pijn? Waarschijnlijk omdat er sprake is van meerdere bronnen van gevaar waardoor jouw alarmsysteem gevoeliger is geworden. In de komende
blogs staan we uitgebreid stil bij verschillende bronnen van gevaar die bij kunnen dragen aan een overgevoelig alarmsysteem.
